Berckvens Jozef August
Naam: Berckvens Jozef August
Geboren te: Gierle
Geboren op: 1894-08-29
Overleden te: Sint-Jacobs-Kapelle
Overleden op: 1915-07-08
Burgerlijke stand: ongehuwd
Laatst gekend adres: Beerse, Cementfabriek nr. 19
Beroep: (planken)zager
Jozef August BERCKVENS was de tweede zoon van Lodewijk BERCKVENS (°Gierle 13-11-1866/ +Beerse-Sint-Jozef 15-02-1929) en Anna Maria Justina WOUTERS (°Vosselaar 16-05-1872/ +Rijkevorsel 07-03-1920). De ouders huwden in Gierle op 21 mei 1892. Op dat ogenblik was Lodewijk boomkwekersgast van beroep en Anna Maria Justina werkvrouw, ze woonden allebei in Gierle. In de huwelijksbijlagen treffen we een ‘behoeftigheidsattest’ aan op beide namen, d.w.z. dat ze de nodige documenten om een huwelijk aan te gaan, kosteloos bekomen. Lodewijk BERCKVENS is wat de militie betreft van de lichting 1886 en lootte het nummer 80, hij is in onbepaald verlof. Na hun huwelijk is Lodewijk werkman en vanaf 1899 fabriekwerker, Anna oefent geen beroep meer uit. In Gierle worden in het gezin twee zonen geboren: Pieter August (° 11-12-1892) en Jozef August (°29-08-1894). De geboorte van Jozef August wordt aangegeven door zijn grootvader, Jozef WOUTERS, omdat zijn vader op dat ogenblik als soldaat in Arlon verblijft. Het gezin verhuist naar Beerse waar nog een zoon geboren wordt, Frans Medard (°22-08-1896). In 1899 wonen ze in Herentals en krijgen een dochter, Maria Catharina (°10-03-1899). Maria Theresia Augusta wordt in Tielen, ten gehuchte het Pleintje, nr. 4, geboren op 24-06-1901, maar overlijdt slechts 5 jaar oud (+Hoogstraten, Gasthuiseinde, 07-10-1906). Dan verhuist het gezin naar Rijkevorsel waar ze nog op verschillende adressen wonen. Hendrik Frans wordt er in het Scheltjensbosch nr. 93 geboren op 01-12-1903, maar sterft op zijn vierde verjaardag in het Vrouwkensblok nr. 27/7 op 01-12-1907. Maria Mathildis (°16-10-1906) en Augusta Florentina (°04-04-1908) worden in het Vrouwkensblok nr. 27/7 geboren en Donaat Augustijn wordt geboren op het Smeel nr. 20 op 23-05-1910. Misschien kwamen er later nog kinderen bij…
Toen de oorlog uitbrak was Jozef August ongehuwd en plankenzager (scieur de long) van beroep en woonde bij zijn ouders in Beerse op de Cementfabriek nr. 19. Ten noorden van het kanaal Dessel-Schoten, in het grensgebied Beerse/Rijkevorsel werd vanaf 1889 een cementfabriek opgericht met woonwijken voor werklieden die er werkten. Nu heten die straten de (Lange en Korte) Kwikstraat en de Nijverheidsstraat.
Jozef August BERCKVENS is van de lichting 1914, maar hij is vrijgesteld van militaire dienstplicht als ‘eerst opgeroepene van eene familie hebbende vijf jongere broeders en zusters’. Als de oorlog uitbreekt wil hij toch in dienst. Zijn vader moet officieel toestemmen in de dienstneming van zijn zoon als vrijwilliger van beroep voor de tijd dat het leger op voet van oorlog zal blijven. Op 10 augustus 1914 wordt hem door een schepen, in naam van de burgemeester van de gemeente Rijkevorsel, een ‘Bewijs van goed zedelijk gedrag’ uitgereikt met daarop de toestemming van zijn vader.
Op 11 augustus 1914 engageert Jozef August BERCKVENS zich in het Belgische Leger en treedt op 12 augustus 1914 toe tot het vrijwilligerscorps. In het depot van de 2de legerdivisie dat zijn hoofdkwartier heeft in Antwerpen krijgt hij de opleiding tot infanterist van 12-08-1914 tot 15-10-1914 en van 16-10-1914 tot 13-02-1915 bevindt hij zich achter het front. Op 14 februari 1915 kan hij pas ingezet worden bij het 5de Linieregiment. Hij heeft het stamnummer 105/63572 en wordt als soldaat 2de klas ingedeeld bij het 3de bataljon, 3de compagnie om naar het front te vertrekken. Het 5de Linie is onderdeel van de 5de gemengde brigade en vecht op dat ogenblik al vanaf 11 januari in de Sector Nieuwkapelle, vanaf 1 juli 1915 zijn ze in de Sector Sint-Jacobs-Kapelle. Twee keer wordt Jozef August BERCKVENS opgenomen in het noodhospitaal in Izenberge, op 8 april en op 4 mei. Hij kan telkens de ziekenpost na twee dagen verlaten en terugkeren naar zijn eenheid. Voor het aantal dagen dat hij in het veldhospitaal was, wordt zijn soldij eerst ingetrokken, maar op 1 juni wordt deze maatregel opgeheven.
Op 7 juli 1915 wordt Jozef August BERCKVENS bij de IJzer, aan kilometerpaal 12K500, te Sint-Jacobs-Kapelle, getroffen door een kogel in de buik en een in de linkerdij. Hij sterft aan zijn verwondingen. Over zijn sterfdag is er onenigheid in de documenten: 7, 8 en 9 komen voor. Op 14-06-1923 doet de Rechtbank van 1ste aanleg te Turnhout uitspraak over zijn overlijden: Hij is dus officieel overleden op 8 juli 1915 te Sint-Jacobs-Kapelle. Het vonnis wordt doorgestuurd naar de gemeente Beerse om bij te schrijven in de registers van de Burgerlijke stand van de gemeente.
Hij wordt begraven op de begraafplaats van Sint-Jacobs-Kapelle, in de rechtervleugel, op de rij bij de afsluiting. Op 19 januari 1922 worden zijn stoffelijke resten overgebracht naar de gemeentelijke begraafplaats in Beerse.
Op 14 september 1916 ontvingen de ouders van Jozef August BERCKVENS een brief van ‘Volksopbeuring’ Antwerpen, met het nieuws over zijn overlijden. ‘Volksopbeuring’ was een vereniging die zich inzette voor ‘hulpbetoon aan Belgische krijgsgevangenen en zedelijke en stoffelijke volksverheffing’.
Ludovicus BERCKVENS, de vader van Jozef BERCKVENS is inmiddels weduwnaar geworden. Hij vraagt in Rijkevorsel bij V.O.S. de begiftiging van het strijdersfonds aan, hij laat deze aanvraag invullen door iemand anders omdat hijzelf ongeletterd is. Destijds was hij ook maar ternauwernood in staat zijn handtekening te plaatsen onder de akten.
Het ministerie van Landsverdediging maakt de berekening van de strijdersbegiftiging op: Jozef August BERCKVENS was 9 maanden in frontdienst ( = 675 frank) en 3 maanden achter het front (= 150 frank). Na aftrek van de familiebegiftiging van 300 frank, hebben de nabestaanden nog recht op 525 frank.
Jozef August BERCKVENS krijgt geen frontstrepen. Je kreeg de eerste pas na een volledig jaar frontdienst.
Op 05-10-1922 wordt hem wel de onderscheiding van Ridder in de Orde van Leopold II met palm toegekend.
De naam van Jozef August BERCKVENS staat op de gedenksteen ‘ter ere van de Oud-Strijders 1914-1918’ in Beerse.
http://zoekakten.nl/prov.php?id=AW
geneanet
http://www.erfgoedbankhoogstraten.be/beeldbank/POSTKAART-00377.jpg
militair dossier
https://www.wardeadregister.be/nl/dead-person?idPersonne=2906
https://files.warveterans.be/pdf/A67/37946.PDF
https://database.namenlijst.be/publicsearch/#/person/_id=983D7530-7FB0-11D2-AF40-C62EFF0D1631
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/214037/beelden
informatie van de heemkundige kring De Vlierbes (Beerse)
Bibliotheek Beerse (jaarboek 1998 van de Vlierbes)
Stamboomgegevens Lille (André Pluym)
Monument gesneuvelde soldaten te Beerse
opgemaakt door Kristien Lenaerts en SVT